Jesteśmy wiodącą jednostką badawczą w dziedzinie lotnictwa i astronautyki w Polsce. Nasza misja to rozwijanie najnowocześniejszych technologii lotniczych, poprawa bezpieczeństwa lotów oraz przeciwdziałanie zagrożeniom w przestrzeni powietrznej.
W Sieci Badawczej Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa posiadamy własną Jednostkę Certyfikującą – komórkę organizacyjną, która zajmuje się procesem oceny zgodności wyrobów lotniczych z wymaganiami prawnymi i technicznymi. Dzięki naszemu wieloletniemu doświadczeniu w zakresie bezzałogowych statków powietrznych, specjalistycznej wiedzy oraz najnowocześniejszemu zapleczu laboratoryjnemu, realizujemy akredytowaną, notyfikowaną oraz nieakredytowaną działalność certyfikacyjną dotyczącą wyrobów objętych programami certyfikacji dla SBSP (Systemów Bezzałogowych Statków Powietrznych).
Jednostka Certyfikująca prowadzi certyfikację systemów bezzałogowych statków powietrznych (SBSP) na zgodność z wymaganiami rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie systemów bezzałogowych statków powietrznych oraz operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych z państw trzecich (Dz. Urz. UE. L 152 z 11.06.2019 z późn. zm.)
Certyfikacja SBSP prowadzona jest w oparciu o następujące programy certyfikacji:
Warunkiem rozpoczęcia procesu oceny zgodności jest formalne złożenie wniosku, co ma zapewnić uzyskanie wszystkich informacji wymaganych do przeprowadzenia procesu certyfikacji zgodnie z właściwym programem certyfikacji. Formularz wniosku umieszczony jest na stronie Instytutu lub można go otrzymać drogą mailową.
Programy certyfikacji są udostępniane klientom na życzenie.
Do wniosku klient dołącza wymagane dokumenty odpowiednio do deklarowanego programu certyfikacji oraz dokonuje opłaty wstępnej.
Schemat procesu certyfikacji
Podstawowe elementy oceny zgodności SBSP z wymaganiami rozporządzenia 2019/945 w Programie certyfikacji ILOT-01 Ocena zgodności – Moduł B – Badanie typu UE:
Podstawowe elementy oceny zgodności SBSP z wymaganiami rozporządzenia 2019/945 w programie certyfikacji ILOT-02 Ocena zgodności – Moduł H – Zgodność oparta na pełnym zapewnieniu jakości :
Polityka jakości
Polityka bezstronności i poufności
Dokumentacja Jednostki Certyfikującej:
Akty prawne:
W procesie postepowania z odwołaniami i skargami w szczególności uwzględniane są wymagania dotyczące zachowania poufności i bezstronności. Wobec żadnej z osób zgłaszających skargę czy odwołanie, ani wobec klienta Jednostki, nie są podejmowane żadne działania dyskryminujące. Zgłoszenie może zostać złożone przez klienta lub inną stronę:
w formie pisemnej, na adres Jednostka Certyfikująca Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa al. Krakowska 110/114 02-256 Warszawa lub za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres mailowy: cert@ilot.lukasiewicz.gov.pl
telefonicznie pod numerem +48 573 103 839
osobiście, po wcześniejszym uzgodnieniu terminu spotkania.
Odwołania i skargi, o ile odnoszą się do działalności certyfikacyjnej, za którą Jednostka jest odpowiedzialna, są rozpatrywane przez Dyrektora Sieci Badawczej Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa zgodnie z ustanowioną w Instytucie procedurą. Odwołania i skargi, nie dotyczące działalności certyfikacyjnej, za którą Jednostka jest odpowiedzialna, są rozpatrywane i o tym fakcie składający odwołanie/skargę jest powiadamiany pisemnie.
Jednostka rozpatrując odwołania i skargi kieruje się Polityką Jakości i Polityką Bezstronności zapewniając brak jakichkolwiek działań dyskryminujących.
Decyzje w sprawie odwołania i/lub skargi są podejmowane przez osoby odpowiedzialne, niezaangażowane w przedmiot skargi/odwołania w terminie do 14 dni (włącznie) od daty ich wpłynięcia do Jednostki, o ile ich rozpatrzenie nie wymaga dodatkowych działań (badań, auditów, ekspertyz itp.). W takim przypadku termin ten może zostać wydłużony.
Co oznacza certyfikacja SBSP w kategorii otwartej/szczególnej?
Certyfikacja systemów bezzałogowych statków powietrznych SBSP (dronów), przeznaczonych do eksploatacji w ramach kategorii otwartej/szczególnej, oznacza rzetelny i bezstronny proces przeprowadzania oceny zgodności wyrobu SBSP z mającymi zastosowanie wymaganiami prawa. Ocena zgodności przez stronę trzecią to potwierdzenie, że wyrób spełnia zasadnicze wymagania określone w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2019/945 z dnia 19 marca 2019 r. w sprawie systemów bezzałogowych statków powietrznych oraz operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych z państw trzecich. Producenci, wprowadzając do obrotu na terenie Unii Europejskiej, systemy bezzałogowych statków powietrznych (SBSP) klas C0-C6 muszą zagwarantować, że zostały one zaprojektowane i wytworzone zgodnie z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu 2019/945.
Powyższego procesu oceny zgodności (certyfikacji) nie należy mylić z certyfikacją SBSP eksploatowanych w ramach kategorii certyfikowanej, która obejmuje operacje związane z większym ryzykiem wystąpienia szkody dla osób trzecich w razie wypadku, takie jak transport osób, materiałów niebezpiecznych, loty nad zgromadzeniami osób dronem przekraczającym 3 m lub inne sytuacje wysokiego ryzyka, które wykraczają poza ograniczenia kategorii otwartej i szczególnej.
Czy ocena zgodności dronów jest konieczna?
Obowiązek przeprowadzenia oceny zgodności SBSP wynika z przepisów prawa i jest realizowany w oparciu o rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie systemów bezzałogowych statków powietrznych oraz operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych z państw trzecich. W rozporządzeniu tym określono wymagania dotyczące projektowania i produkcji SBSP przeznaczonych do użytku na terenie UE według zasad i warunków określonych w rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2019/947 oraz elementów do jednoznacznej zdalnej identyfikacji. Wymagania mają na celu zapewnienie, że SBSP, wprowadzane na rynek europejski, są bezpieczne i nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, bezpieczeństwa ludzi, zwierząt oraz mienia.
Co oznaczają poszczególne klasy dronów?
W rozporządzeniu 2019/945 podano podstawowe parametry charakterystyczne dla poszczególnych klas systemów bezzałogowych statków powietrznych, których projektowanie, produkcja i konserwacja podlegają certyfikacji. Rozporządzenie zawiera również:
– przepisy dotyczące udostępniania na rynku systemów bezzałogowych statków powietrznych przeznaczonych do operacji w kategorii „otwartej” i „szczególnej”, a także elementów do jednoznacznej zdalnej identyfikacji oraz ich swobodnego przepływu w Unii,
– zasady dla operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych z państw trzecich, wykonujących operacje zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym (UE) 2019/947 w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej.
Zgodnie z rozporządzeniem 2019/945 drony podzielono na 7 różnych klas oznaczonych etykietami identyfikacyjnymi od C0 do C6. Każdą klasę określa specyfikacja techniczna, w tym wymagane wyposażenie i osiągi systemu bezzałogowego statku powietrznego. Oznaczenia klas odnoszą się do kategorii otwartej – niskiego ryzyka i szczególnej – średniego ryzyka. Etykiety identyfikacyjne C0, C1, C2, C3 i C4 dotyczą dronów wykonujących operacje w kategorii otwartej, a etykiety C5 i C6 umieszczane są na dronach wykonujących operacje zgodnie ze standardowymi scenariuszami: odpowiednio STS-01 i STS-02.
Dla jakich parametrów?
Dla kogo?
Wnioskującym o uzyskanie certyfikacji może być producent, upoważniony przez producenta przedstawiciel, importer, dystrybutor (gdy wprowadza wyrób pod własną nazwą/marką)
lub użytkownik, zarówno krajowy jak i zagraniczny, który zamierza wprowadzić wyrób SBSP na rynek Unii Europejskiej. Udostępnienie drona na rynku dotyczy wszystkich przypadków dostarczenia go do celów dystrybucji lub użytkowania na rynku Unii w ramach działalności handlowej, niezależnie od tego, czy odbywa się to odpłatnie lub nieodpłatnie.
Od kiedy?
Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2022/425 z dnia 14 marca 2022 r. zmieniającym rozporządzenie wykonawcze (UE) 2019/947 w odniesieniu do odroczenia dat przejściowych dotyczących stosowania niektórych systemów bezzałogowych statków powietrznych w kategorii „otwartej” oraz daty rozpoczęcia stosowania scenariuszy standardowych w odniesieniu do operacji wykonywanych w zasięgu widoczności wzrokowej lub poza zasięgiem widoczności wzrokowej, do 31 grudnia 2023 r. obowiązują przepisy przejściowe, które umożliwiają wykonywanie lotów w kategorii otwartej dronami bez nadanej klasy.
Co jest potrzebne?
Co zrobić, aby wprowadzić swojego drona/SBSP do obrotu na rynku UE z odpowiednią klasą C0, C1, C2, C3, C4, C5, C6? Krótki poradnik.
Wybór modułu – procedury oceny zgodności:
Moduł A –wewnętrzna kontrola produkcji, w której producent wywiązuje się z obowiązków określonych w części 7 załącznika do rozporządzenia 2019/945 oraz na swoją wyłączną odpowiedzialność zapewnia i oświadcza, że dane produkty spełniają mające do nich zastosowanie wymagania części 1, 5, 6, 16 lub 17. Moduł A wymaga zastosowania odpowiednich norm zharmonizowanych, które nie zostały jeszcze opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE.
Moduł B – Badanie typu UE – certyfikacja zgodności wyrobów SBSP z wymaganiami rozporządzenia 2019/945. Badanie typu UE to część procedury oceny zgodności, w ramach której producent wywiązuje się z obowiązku wytwarzania wyrobu zgodnie z zatwierdzonym typem. Jednostka bada projekt techniczny wyrobu oraz weryfikuje i poświadcza spełnienie przez projekt techniczny wyrobu wymagań mających do niego zastosowanie, oraz bada egzemplarz kompletnego wyrobu, reprezentatywnego dla przewidywanej produkcji.
W przypadku Modułu B – badania typu UE – wymagany jest udział jednostki notyfikowanej oraz zastosowanie tego modułu w połączeniu z modułem C – zgodność z typem w oparciu o wewnętrzną kontrolę produkcji. Moduł C nie wymaga udziału jednostki notyfikowanej, ale stosowany jest tylko w połączniu z modułem B. Uzyskanie certyfikatu w module B oraz pozytywnego wyniku oceny w module C nakłada na Producenta (wnioskodawcę) obowiązek oznakowania wyrobu oznakowaniem CE i wystawienia deklaracji zgodności UE dla danego wyrobu przed wprowadzeniem drona do obrotu na terenie Unii Europejskiej.
Moduł H – Zgodność oparta na pełnym zapewnieniu jakości – certyfikacja zgodności systemu jakości wyrobów z wymaganiami rozporządzenia 2019/945 – wymagany jest udział jednostki notyfikowanej zarówno na etapie projektowania jak i produkcji. Jednostka ocena system jakości producenta, który musi swoim zakresem obejmować zarówno projektowanie SBSP, jego produkcję, kontrolę gotowych produktów i ich badania, i ocenia czy system jakości spełnia wymagania określone w przedmiotowym rozporządzeniu. Gdy decyzja o certyfikacji jest pozytywna Jednostka wystawia producentowi certyfikat zatwierdzenia systemu jakości, a producent umieszcza co najmniej oznakowanie CE na wyrobie, jak również na odpowiedzialność jednostki notyfikowanej jej numer identyfikacyjny na każdym egzemplarzu produktu spełniającym mające zastosowanie wymagania oraz wystawia deklarację zgodności UE.
Zapraszamy do skorzystania z naszych usług i do kontaktu z naszymi specjalistami, którzy chętnie odpowiedzą na Twoje pytania i pomogą Ci osiągnąć sukces.
Formularz kontaktowy: